Originele grondopbouw van 800 jaar voor Christus

(Beeldtitel: Binnenhof Renovatie. Onderzoek grafkelder Hofkapel. Mignonne Lenoir:)

OPGEWEKTE MUZIEK

MIGNONNE LENOIR: Deze week zijn we verdergegaan met opgraven,
zijn we de diepte ingegaan, in kleinere vlakken
en daarbij hebben we al hele bijzondere, mooie sporen mogen onderzoeken,
waaronder een grafkeldertje, en achter mij zien we een beerput.
In de beerpunt vonden we onder andere een hele grote, dikke puinlaag,
maar daaronder was gelukkig nog een originele beerlaag aanwezig
en die was gevuld met ontzettend veel afval, waaronder ontzettend veel glas.
ANDJELKO PAVLOVIC: We hebben heel veel fragmenten van glaswerk gevonden,
drinkglazen, die ook deels verguld zijn,
er is een laagje goud op aangebracht.
Uit het eerste kwart van de zeventiende eeuw dateert dit.
Dit is heel typerend voor het bovenste segment van de maatschappij,
want dit was heel luxe glas,
dat je eigenlijk alleen maar hier op het Binnenhof verwacht.
LENOIR: Naast die beerput hebben we 'n stukje originele grondopbouw mogen vinden
en daardoor kunnen we nu goed onderzoeken hoe het duin zich heeft gevormd
en welke lagen daarop hebben gelegen.
Dit is de originele bodemopbouw van het Binnenhof zoals we dat kennen.
Hierboven is een verstoringslaag,
dit is allemaal al in een latere periode verstoord,
maar die bevindt zich precies boven op een veenlaag.
Wij denken dat deze veenlaag is opgebracht, want er zitten kleine puintjes in.
Hier zien we die witte vlekken, dat zijn eigenlijk zandlensjes.
Wij denken dat die zijn ontstaan doordat mensen die veenlaag hebben opgebracht,
daarna hebben opgespit en vermengd met zand.
Door dat zand te vermengen met dat veen ontstaan deze zandlensjes.
Hieronder hebben we ook weer een opgebracht pakket veen.
Dat is net wat minder puinig, wat minder vies dan wat erboven ligt
en wij weten uit een eerdere datering,
die we hebben genomen van dergelijke zandlensjes,
dat dit omstreeks 1190 is gebeurd, dus dat is voor de bouw van de Ridderzaal.
Dus dit is echt het begin van Den Haag zoals we het kennen.
Dat zien we hier in dit profiel.
Maar nog iets heel erg leuks... Hier...

(Ze trekt twee lijnen.)

De bruinige laag is een bodem geweest in de ijzertijd.
Dan heb ik het over de periode van 800 voor Christus tot het jaar nul.
Deze bodem is dus heel erg bijzonder,
want die laat zien dat er al leven was voor de Ridderzaal, voor de late middeleeuwen.

(Een man in een klein vak schept zand weg.)

De komende dagen gaan we verder
met het onderzoeken van de gevel van de Hofkapel zelf.
Dat doen we door af te graven in kleinere vlakken.
Achter mij zijn ze dus al bezig met zo'n klein vak
en uiteindelijk worden dat er nog meer.

(Versnelde beelden van mensen met oranje veiligheidshesjes aan die druk bezig zijn met het archeologische onderzoek op het Binnenhof.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER TOT HET EIND VAN DE VIDEO

(Beeldtekst: Binnenhof Renovatie. Onderzoek grafkelder Hofkapel. binnenhofrenovatie.nl.)