Direct onder de oppervlakte verrassende archeologische vondsten

Drie begravingen (skeletten), delen van de Hofkapelvloer en een bijzondere bronzen munt uit 1761. Dat is na ruim twee dagen de eerste oogst van het archeologische onderzoek naar de grafkelder onder voormalige Hofkapel. “We hebben er rekening mee gehouden dat we van alles zouden vinden, maar zo snel al en zo dicht onder de oppervlakte, dat is toch wel een verrassing,’ aldus Mignonne Lenoir, archeoloog bij de gemeente Den Haag.

Bekijk de beelden van het onderzoek.

(Beeldtitel: Binnenhof Renovatie. Onderzoek grafkelder Hofkapel. Mignonne Lenoir:)

RUSTIGE MUZIEK

MIGNONNE LENOIR: Inmiddels zijn we al 2,5 dag bezig
en we hebben ontzettend veel mooie dingen gevonden,
waaronder dus delen van de Hofkapelvloer,
en ook drie begravingen al, her en der wat botmateriaal
en ook wat archeologische andere sporen die we nog aan het onderzoeken zijn.
CONSTANCE VAN DER LINDE: Ik ben hier voor de documentatie
en ik leg uit hoe ze te werk moeten gaan.
Ze zijn nu net bezig om een skelet helemaal uit te graven.
Daar scheiden ze links en rechts en ik kijk dan per botje of ik iets geks zie.
Ik kan nu nog niet veel zeggen behalve dan over de positie,
hoe deze persoon is aangetroffen.
De schedel lag op een veel lager niveau dan dat z'n voeten lagen.
Dus de positie is opmerkelijk.
En onder dit skelet ligt alweer een ander individu,
dus het gaat in ieder geval om twee individuen.
Dus dat is wat ik al kan zeggen,
en het gaat dus om een volwassen persoon van boven de twintig jaar in ieder geval.
Bij de uitwerking kan ik dat veel nauwkeuriger gaan bepalen,
maar nu moet het bot nog eerst gewassen worden.

(Een man die op z'n knieën in het zand zit, is druk in de weer met een kleine schep.)

DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER

LENOIR: Gisteren hebben we een duit gevonden uit 1761
en het is een hele mooie bronzen munt
met daarop de Hollandse leeuw afgebeeld en op de keerzijde staat Hollandia.
Dat is heel erg bijzonder,
want die munt heeft gewoon driehonderd jaar in de grond gelegen
en die hebben wij nu mogen opgraven.

(De man met de schep legt iets uit aan een vrouw.)

DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER

Het bijzondere aan die vondsten is dat ze zo dicht onder het oppervlak liggen.
Wij dachten dat latere bodemverstorende activiteiten
het bovendeel van de bodem eigenlijk al hadden verstoord,
maar toch ligt het hier al op twintig centimeter diepte,
en dat is wel heel erg bijzonder.

(Naast een stukje muur staat een rood met wit afzetpaaltje.)

DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER

De komende dagen gaan we verder
met het hele vlak ontgraven tot zestig centimeter onder maaiveld
en de week daarna gaan we dieper de grond in, in kleinere vakken,
en dan gaan we nog beter kijken wat we nog meer op dieper niveau kunnen aantreffen.
Wij hopen nog meer begravingen aan te treffen, mooie muurtjes,
misschien nog meer munten en vooral heel veel mooie archeologische vondsten.

(Versnelde beelden van mensen met oranje veiligheidshesjes aan en witte helmen op die druk bezig zijn met het archeologische onderzoek op het Binnenhof. Een elektrische machine helpt hen met het afgraven van de grond.)

DE RUSTIGE MUZIEK WORDT OPGEWEKTE MUZIEK

(Beeldtekst: Binnenhof Renovatie. Onderzoek grafkelder Hofkapel. binnenhofrenovatie.nl.)

De archeologen van de gemeente Den Haag keken hun ogen uit, toen ze afgelopen maandag al de eerste botresten vonden en daarna meerdere begravingen (skeletten) aantroffen. Niet dát ze er lagen, maar wel op deze diepte, zo’n 20-30 centimeter onder het maaiveld.

Een fysisch antropoloog die menselijk botmateriaal bestudeert, stond de Haagse archeologen meteen terzijde. Deze fysisch antropoloog kan inzicht geven in de leeftijd van het overleden individu, de lengte en het geslacht. Soms kan het botmateriaal in het algemeen sporen van pathologieën (ziektes) of trauma's (verwondingen) vertonen.

Op deze manier geeft het menselijk botmateriaal dus bij uitstek inzicht in het leven van een overleden individu.

Constance van der Linde over de vondst: “Ik kan nu al vertellen dat het om een volwassen persoon gaat van boven de 20 jaar, maar pas als de botten bij nader onderzoek bijvoorbeeld worden gewassen, kan ik nog veel meer nauwkeuriger vaststellen.”

Munt uit 1761

Ook werden er al delen duidelijk zichtbaar van een galerijvloer, zeg maar de vloer waarop de echte vloer van de Hofkapel heeft gelegen. Ook werd er een mooie bronzen munt uit 1761 gevonden met daarop de Hollandse leeuw afgebeeld. Op de andere kant van de munt staat Hollandia. “Het is zo bijzonder dat je zo’n munt vindt als je beseft dat het er al honderden jaren ligt. Zo leer je steeds meer over hoe mensen destijds hebben geleefd,” aldus archeoloog Lenoir.

De komende dagen gaan de archeologen verder met het 60 centimeter afgraven van de 40 m2 op het Opperhof bij de Eerste Kamer tegen het ministerie van Algemene Zaken aan. Daarna wordt in kleinere vlakken nog veel dieper gegraven. Mignonne Lenoir: “We hopen zo nog veel meer funderingen, munten en botmateriaal te vinden. Dan kunnen we met elkaar nog meer inzicht krijgen in hoe hier is geleefd en welke begravingscultuur hier plaatsvond.”

Archeologische vondsten Binnenhof
Beeld: RVB / Tineke Dijkstra